Jeszcze do niedawna sprawa wydawała się prosta. Iść do sklepu, kupić paczkę kawy, nasypać do szklanki, zalać wrzątkiem i gotowe. Dziś parzenie kawy stało się prawdziwą sztuką. Chcesz dołączyć do grona jej adeptów i zostać koneserem kawy? Oto krótki przewodnik dla początkujących w świecie kawy.
Polacy uwielbiają kawę. Nic dziwnego: kawa pomaga się skoncentrować, usuwa oznaki zmęczenia, ma działanie odchudzające.
Pijemy jej bardzo dużo, jednak… nie uchodzimy na świecie za kawowych koneserów. Dopiero powoli rozwija się u nas sztuka parzenia naprawdę dobrej kawy. Niestety, wciąż jeszcze ogromna liczba wypijanych w naszym kraju kubków z kofeinowym napojem wypełniona jest kawą rozpuszczalną lub kawą przygotowaną w ekspresie na kapsułki. A tak przygotowana kawa jest przez baristów i koneserów uważana za kawowy fastfood, odległy od wyrafinowanych przyjemności podniebienia. Co trzeba wiedzieć, żeby przejść na wyższy poziom sztuki parzenia kawy?
Skąd się w Polsce wzięła kawa?
Kawa znana jest w Polsce od siedemnastego wieku, dotarła do naszego kraju z Mołdawii i z czasem zwyczaj jej picia się rozpowszechnił. Wystarczy wspomnieć choćby „Pana Tadeusza”, w którym to dziele opisano, że w polskim dworze w dziewiętnastym stuleciu zatrudniona była specjalna osoba odpowiedzialna właśnie za kawę: jej parzenie oraz serwowanie. Przez długi czas kawa buła jednak produktem luksusowym, tak zwanym kolonialnym, obecnym raczej w zamożnych domach, podczas gdy w biedniejszych pito tzw. kawę zbożową czy z cykorii, znacznie pośledniejszej jakości. Dopiero w latach powojennych kawa stała się tańsza i szeroko dostępna, choć – niestety – jednocześnie pogorszyła się jej jakość. Wtedy to upadla też sztuka parzenia kawy – popularność zdobyła tzw. kawa po turecku, która, jednakże nic wspólnego z Turcją nie miała. Chodzi o zmieloną kawę zalewaną wrzątkiem i parzoną bezpośrednio w szklance. Teraz mamy do czynienia z prawdziwym renesansem sztuki parzenia kawy, śmiało możemy mówić wręcz o kawowej rewolucji, a to za sprawą coraz większej liczby kawiarni, która promuje niszowe sposoby parzenia i dobre gatunki kawy.
Jakie są rodzaje kawy?
Jeśli chcesz zagłębić się w świat kawy, zacznij od zapoznania się z jej rodzajami. Dwa najpopularniejsze gatunki kawy to Arabica i Robusta, często też sprzedawana jest mieszanka tych rodzajów. Czym się one różnią? Arabica to gatunek bardziej wymagający w uprawie, a przez to droższy. Założenie plantacji Robusty jest znacznie łatwiejsze, jest ona uprawiana między innymi w Wietnamie czy Kamerunie. Rodzaje też różnią się też smakiem Arabica jest zdecydowanie łagodniejsza, ma też bogatszy bukiet smakowy, na przykład z wyczuwalnymi nutami czekoladowymi. Robusta jest bardziej wytrawna i gorzka, zawiera też więcej kofeiny. Idealną kawę można uzyskać, umiejętnie mieszając te dwa rodzaje.
Sposoby parzenia kawy
Smak kawowego naparu w dużej mierze zależy nie tylko od mieszanki ziaren, ale też od wybranego sposoby parzenia. Zacznijmy od tego, że bardzo ważny jest proces mielenia kawy – najlepsza jest kawa ziarnista, świeżo mielona przed parzeniem. Do parzenia kawy możemy użyć na przykład ekspresu ciśnieniowego – to sprzęt często stosowany w kawiarniach, lecz także domowe ekspresy ciśnieniowe są coraz popularniejsze. Kawę możemy też parzyć metodą przelewową, jednym z rodzajów takiego parzenia jest chemex. Wygodną metodą parzenia kawy jest french press, czyli rodzaj szklanego dzbanka z tłoczkiem. Wiele osób ceni też klasyczne kawiarni, które stawiane na kuchence pozwalają przygotować mocny i aromatyczny napar. Nieco więcej wysiłku wymaga użycie klasycznych tureckich tygielków do parzenia kawy. Jeszcze inny smak kawy uzyskamy, decydując się na niszowe metody takie jak drip czy aeropress, albo podczas parzenia kawy na zimno metodą cold brew. Który z tych sposobów jest najlepszy? Tutaj pozostaje eksperymentować i testować różne rodzaje, żeby trafić na idealny smak i swoją perfekcyjną kawę.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o kawie i jej parzeniu, warto wybrać się na warsztaty baristyczne, które często organizowane są w kawiarniach. A dla bardziej zaawansowanych przeznaczony jest kurs baristy – to metoda nie tylko na to, żeby lepiej poznać świat kawy, ale też zdobyć nowy zawód.
